ความเครียด ความหิว ความรู้ อะไรบ้างที่ส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจ?

Home » Business » ความเครียด ความหิว ความรู้ อะไรบ้างที่ส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจ?

คนเรามีเรื่องให้ต้องตัดสินใจกันทุกวัน ส่วนใหญ่มักเป็นเรื่องเล็กๆ น้อยๆ อย่างวันนี้จะแต่งตัวยังไงหรือมื้อเที่ยงจะกินอะไรดี แต่บางครั้งเราก็จำต้องตัดสินใจเรื่องใหญ่ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อทั้งตัวเราเองและคนอื่นไม่น้อย

ยิ่งเป็นเรื่องใหญ่ เราก็ยิ่งไม่อยากให้มีการตัดสินใจที่ผิดพลาดเกิดขึ้น การรู้ว่ามีปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลต่อการตัดสินใจของเราจึงเป็นเรื่องสำคัญ ว่าแต่ปัจจัยเหล่านั้นมีอะไรบ้างนะ?

การตัดสินใจในอดีต

งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนียพบว่าคนเรามักจะพยายามตัดสินใจให้ใกล้เคียงกับการตัดสินใจในอดีตเพราะอยากให้ตัวเราเองมีความสม่ำเสมอ ตัวงานวิจัยไม่ได้บอกว่าผลลัพธ์ของการตัดสินใจแบบนี้ออกมาดีหรือไม่ดี แต่การที่เรารู้ตัวและเตือนสติตัวเองไว้ว่าการตัดสินใจในอดีตส่งผลต่อการตัดสินใจในปัจจุบันจะทำให้เราระมัดระวังและตัดสินใจได้อย่างเที่ยงตรงมากขึ้น

ความเครียดเรื้อรัง

เวลาเราต้องเลือกสิ่งที่มีทั้งข้อดีและข้อเสียในตัวมันเอง เช่น ระหว่างงานที่เงินเดือนดีแต่ชั่วโมงการทำงานสูงกับงานที่เงินเดือนน้อยกว่าที่มีเวลาให้เราได้พักผ่อน ถ้าเรามีภาวะเครียดเรื้อรังอยู่ ภาวะนี้จะผลักให้เราเลือกตัวเลือกที่ความเสี่ยงสูงแต่ค่าตอบแทนก็สูงมากกว่า

นักประสาทวิทยาที่ MIT ค้นพบปรากฏการณ์นี้หลังจากทดลองกับหนู โดยหลังจากที่ปล่อยให้เจ้าสัตว์ตัวจิ๋วเผชิญกับความเครียด พวกมันมักจะเดินไปหานมช็อกโกแลตเข้มข้นที่อยู่ใต้แสงจ้า (ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นความเครียดในหนู) มากกว่านมช็อกโกแลตเจือจางที่อยู่ใต้แสงสลัว

ความรู้ที่เรามีในเรื่องที่เราต้องตัดสินใจ

“เวลาที่คนไม่มีพื้นความรู้ในเรื่องนั้นมาก่อน พอได้รับข้อมูลใหม่พวกเขาก็จะมั่นใจมากขึ้น ส่งผลให้ตัดสินใจได้ดีขึ้น” Samantha Kleinberg นักวิจัยที่ Stevens Institute of Technology กล่าว ผลวิจัยนี้ได้มาจากการทดลองที่มีผู้เข้าร่วม 4,000 คน โดยให้ตอบคำถามเกี่ยวกับเรื่องที่มีความรู้อยู่แล้วและเรื่องที่ไม่มี และพบว่ากลุ่มตัวอย่างมักจะทำได้ดีกว่าเมื่อเป็นเรื่องที่ไม่มีพื้นความรู้มาก่อน

เวลาที่เราตัดสินใจ

แม้กระทั่งช่วงเวลาของวันก็ส่งผลต่อกระบวนการตัดสินใจของเรา โดยเวลาที่ BaBa Shiv อาจารย์ภาควิชาการตลาดที่ Stanford Graduate School of Business และผู้เชี่ยวชาญด้านประสาทวิทยาแนะนำคือช่วงเช้าเพราะเป็นช่วงที่เซโรโทนิน (สารที่ช่วยให้สมองของเราอยู่ในภาวะสงบ) สูง ซึ่งส่งผลให้เรากล้าเสี่ยงและตัดสินใจเรื่องยากได้ดีในช่วงเช้าตรู่ เมื่อเวลาผ่านไปถึงช่วงบ่าย เซโรโทนินก็จะเริ่มลดลง ทำให้เราอยู่ในช่วงเวลาที่ไม่อยากตัดสินใจเรื่องอะไรเลย Shiv จึงแนะนำให้เราหลีกเลี่ยงการตัดสินใจเรื่องสำคัญในช่วงเวลานั้น

เราหิวมากแค่ไหน

เราสามารถสรุปรายงานของ University of Dundee ได้ใน 6 พยางค์ “อย่าตัดสินใจตอนหิว” นักจิตวิทยาพบว่าความหิวจะทำให้เราใจร้อนและยอมเลือกตัวเลือกที่จะให้ผลลัพธ์ที่ดีกับเราทันทีมากกว่าผลลัพธ์ที่ดีกับเราในระยะยาว ถึงแม้ว่าผลลัพธ์ในระยะยาวอาจจะเป็นรางวัลที่ยิ่งใหญ่กว่าก็ตาม เพราะฉะนั้น เวลาต้องตัดสินใจเรื่องสำคัญ อย่าลืมทานอะไรให้อิ่มท้องก่อนจะตัดสินใจ

อ้างอิง

https://bit.ly/3aAUDm9

https://bit.ly/3eqkRJ5

สูตรความสำเร็จกับ "ที่สุด" ของประเทศ

คอร์สออนไลน์กับผู้บริหาร ผู้นำทางความคิด แบบที่ไม่เคยมีมาก่อน