นพ. ภัทรภณ อติเมธิน: เพราะการวิ่งเปลี่ยนชีวิตได้ และทุกคนสามารถทำได้

• Facebook
• Twitter
• Line

เชื่อว่าหลายๆ คนคงเคย ‘ออกวิ่ง’ หรือกำลังวางเป้าหมายในปีนี้ว่าอยากเริ่มวิ่งให้ได้สักที

ในวันนี้ #CareerTalk อยากชวนทุกคนมาติดตามเรื่องราวและคำแนะนำสำหรับนักวิ่งกับ ‘หมอแป๊ป’ นพ. ภัทรภณ อติเมธิน แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ฟื้นฟูและ Running Analysis แห่ง Running Clinic โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท

นับจากความประทับใจที่มีต่อการออกกำลังกายเพราะอยากหายขาดจากโรคภูมิแพ้ในวัยเด็ก สู่ความหลงใหลในศาสตร์การวิ่ง และเส้นทางของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน Sports Medicine และเวชศาสตร์ฟื้นฟู ผู้เชื่อว่า “การวิ่งเปลี่ยนชีวิตเราได้” 

วัยเด็กและความฝันของคุณหมอแป๊ป

คุณหมอแป๊ปในวัยเด็กป่วยง่ายและเป็นภูมิแพ้ค่อนข้างหนัก ทำให้ไปโรงพยาบาลบ่อย คุณหมอที่รักษาจึงแนะนำให้ออกกำลังกาย จึงเป็นจุดเริ่มต้นให้เขาว่ายน้ำและเล่นกีฬาจนอาการดีขึ้น และกลายเป็นความประทับใจที่มีต่อการออกกำลังกายรวมถึงความประทับใจต่อคุณหมอที่รักษา เขาจึงตั้งใจว่าโตขึ้นจะหมอให้ได้ และตัดสินใจเลือกเรียนต่อแพทยศาสตร์บัณฑิต คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล

หลังเรียนจบปริญญาตรีเขาเลือกศึกษาต่อเฉพาะทางด้านเวชศาสตร์ฟื้นฟูที่คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล และเป็นแพทย์ประจำอยู่โรงพยาบาลศิริราช 2 ปี ก่อนจะบินไปเรียนต่อด้าน Sports Medicine ที่ Harvard Medical School ประเทศสหรัฐอเมริกา 

คุณหมอนักวิ่ง

คุณหมอแป๊ปเล่าให้ฟังว่าเขาเป็นนักกีฬาตั้งแต่ยังเด็ก เล่นกีฬาหลายอย่างเพราะรู้สึกสนุก และเล่นกีฬาต่อเนื่องมาจากการรักษาโรคภูมิแพ้ แต่พอเรียนจบการนัดเล่นกีฬากับเพื่อนๆ ทำได้ยากมากขึ้น เขาจึงหันมาวิ่งเพราะเป็นกีฬาที่ง่าย และเป็นการออกกำลังกายเพื่อรักษาความแข็งแรงของระบบร่างกายอีกด้วย

ช่วงที่เรียนต่อเฉพาะทางและเรียนที่ Harvard เขาจึงเริ่มหลงใหลการวิ่งและอยากจะวิ่งมาราธอนให้ได้สักครั้งหนึ่ง และการวิ่งก็เป็นส่วนหนึ่งในชีวิตเขาไปโดยปริยาย ก่อนที่จะกลับไทยมาประจำอยู่ที่ Running Clinic โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท ในฐานะแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ฟื้นฟูและ Running Analysis โดยคอยดูแลและให้คำแนะนำกับนักวิ่งที่ต้องการพัฒนาการวิ่งให้ดีขึ้น รวมถึงวิเคราะห์สาเหตุของอาการบาดเจ็บให้กับนักวิ่งอีกด้วย

โดยคุณหมอแป๊ปเล่าให้ฟังว่านักวิ่งส่วนใหญ่ในเมืองไทยที่มารักษานั้น เป็นนักวิ่งสมัครเล่นที่เริ่มต้นจากการวิ่งเพื่อสุขภาพ และอยากพัฒนาตัวเองให้สามารถวิ่งเร็วและไกลขึ้นจนมีอาการบาดเจ็บตามมา

เหตุผลที่สนใจการวิ่ง

หลายคนมองว่าการวิ่งเป็นกีฬาหรือการออกกำลังกายที่ง่าย แต่เมื่อคุณหมอแป๊ปศึกษาลึกลงไปแล้ว จึงเข้าใจว่าการวิ่งเป็นกีฬาที่มีรายละเอียดมากกว่าที่หลายคนคิด ทั้งเรื่องการฝึกซ้อม การแข่งขัน รวมถึงอาการบาดเจ็บ

คุณหมอแป๊ปกล่าวว่า ‘การวิ่ง’ เป็นกีฬาที่ทุกคนสามารถทำได้ เพราะมนุษย์มีธรรมชาติอย่างหนึ่งคือโตขึ้นมาแล้วรู้ว่าจะวิ่งได้อย่างไร นอกจากนี้การวิ่งยังเป็นการออกกำลังกายพื้นฐานที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายด้าน ทั้งช่วยป้องกันโรคประจำตัวต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของระบบหัวใจ หลอดเลือด และระบบการหายใจให้ได้มีการใช้งาน และส่งผลต่อสุขภาพที่ดีขึ้นได้ การวิ่งจึงเหมาะสำหรับผู้ที่จะเริ่มต้นออกกำลังกาย เพราะมีอุปกรณ์น้อย และคนทั่วไปนึกถึงเป็นลำดับแรกๆ 

ส่งต่อความรู้ให้นักวิ่ง

การที่คุณหมอแป๊ปเป็นหมอด้านการวิ่ง ทำให้ได้เข้าใจนักวิ่งและวิเคราะห์ได้ว่าด้วยนิสัยของนักวิ่งแล้ว ทุกคนอยากวิ่งแต่ไม่อยากหยุดวิ่ง เมื่อเกิดอาการบาดเจ็บก็ไม่อยากหยุดพัก แต่อยากวิ่งและรักษาไปพร้อมกัน

เขากล่าวว่า 90% ของนักวิ่งที่มารักษาที่คลินิคมีสาเหตุจากอาการบาดเจ็บ ขณะที่อีก 10% จะปรึกษาเรื่องการพัฒนาการฝึกซ้อมและการวิ่งที่ดีขึ้น ซึ่งในความเห็นของเขา นักวิ่งที่ดีต้องรู้ว่าตัวเองควรหยุดเมื่อไหร่ เพราะบางครั้งเมื่อมีเหตุการณ์ไม่คาดคิดเกิดขึ้น เช่น อาการบาดเจ็บ นักวิ่งที่ฝืนตัวเองมากเกินไปก็อาจส่งผลให้มีอาการบาดเจ็บเรื้อรัง จนอาจชะลอการพัฒนาการวิ่ง หรือบางครั้งอาจส่งผลให้หยุดหรือเลิกวิ่งได้

นักวิ่งที่จะประสบความสำเร็จได้ จะต้องมีความสม่ำเสมอ  มีการวางแผนการฝึกซ้อม และทำตามแผนให้ได้

คุณหมอแป๊ปกล่าว

เป้าหมายที่ท้าทายของการวิ่ง

คุณหมอแป๊ปกล่าวว่าคนส่วนใหญ่ที่หันมาวิ่งมักจะเริ่มต้นจากการรักษาสุขภาพ โดยมีเป้าหมายว่าอยากมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง แต่เมื่อเข้ามาสักระยะแล้วรู้สึกไม่ท้าทาย ก็จะเริ่มเปลี่ยนเป้าหมายเป็นการวิ่งให้ไกลขึ้นหรือเร็วขึ้น

โดยคนส่วนหนึ่งที่มีเป้าหมายเพื่อสุขภาพ จะใช้การวิ่งเป็นตัวเลือกในการออกกำลังกายเพื่อป้องกันโรคประจำตัวและชะลอไม่ให้เกิดขึ้น เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิต โรคไขมัน โรคหัวใจ ฯลฯ เพราะโรคเหล่านี้เกิดจากการไม่เคลื่อนไหวอย่างเพียงพอ ซึ่งคุณหมอแป๊ปเสริมว่าการวิ่งจะช่วยให้อายุยืนยาว และมีกล้ามเนื้อและร่างกายที่แข็งแรงในการใช้ชีวิตประจำวัน รวมถึงลดโอกาสการบาดเจ็บทั้งจากการวิ่งและกิจกรรมอื่นๆ ในชีวิตประจำวัน 

ส่วนนักวิ่งที่มีเป้าหมายอยากเอาชนะตัวเอง หลายคนอาจตั้งเป้าหมายว่าอยากพิชิตระยะมาราธอน หรือ อยากวิ่งให้ได้หลายกิโลเมตร ซึ่งผลลัพธ์จากการทำเป้าหมายให้สำเร็จ ไม่ว่าจะในกีฬาประเภทใดก็ตาม จะช่วยให้คนที่ออกกำลังกายมีความรู้สึกมั่นใจในตัวเอง และสนุกกับการออกกำลังกายชนิดนั้นๆ

การวางแผนคือสิ่งสำคัญ

เขายกตัวอย่างนักวิ่งที่ตั้งเป้าหมายว่าจะลงวิ่งมาราธอน ซึ่งเป็นเป้าหมายในระยะยาวที่ยาก ตัวนักวิ่งก็สามารถแบ่งเป้าหมายการในวิ่งระยะยาว ให้เป็นเป้าหมายย่อยในแต่ละสัปดาห์ และแต่ละเดือน เพื่อสะสมให้บรรลุเป้าหมายใหญ่ได้ 

เราไม่สามารถวิ่งให้ดีได้ทุกวัน บางครั้งเราอาจไม่สามารถทำตามตารางได้เพราะเตรียมตัวไม่ดี หรือไม่พร้อม ทำให้ได้เรียนรู้ว่าผลของการทำอะไรสักอย่าง ต้องเริ่มจากการเตรียมตัวและวางแผน หากเราทำในส่วนนี้ไม่ดีก็จะไม่ได้ผลตามที่คาดหวัง ก็ต้องวางแผนใหม่อีกครั้ง เพื่อทำการซ้อมในครั้งต่อๆ ไปให้ดีขึ้น

เขากล่าว

นอกจากนี้คุณหมอแป๊ปยังเสริมว่า การที่เราคิดว่าการวิ่งเป็นกีฬาที่ง่าย แล้วไม่วางแผนหรือเตรียมพร้อมร่างกายให้ดี จะส่งผลเสียให้เกิดอาการบาดเจ็บตามมาได้ 

จากคุณหมอสู่นักวิ่งทุกคน

คุณหมอแป๊ปบอกว่าอุปสรรคที่นักวิ่งหลายคนต้องเจอสำหรับนักวิ่งมือใหม่ตอนที่เริ่มต้นวิ่ง คือ การเปลี่ยนกิจวัตรประจำวัน ที่ต้องทำให้สม่ำเสมอ นักวิ่งบางคนไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไร วิธีการแก้ไขปัญหาตรงนี้คือการหาคำปรึกษา หรือหากลุ่ม ใช้แอปพลิเคชั่น เพื่อกระตุ้นให้เกิดแรงจูงใจ 

และสำหรับนักวิ่งที่วิ่งเป็นประจำอยู่แล้ว เวลาเราตั้งเป้าหมายอะไรสักอย่าง สิ่งสำคัญคือการวางแผน การซ้อม และการทำตามแผนนั้น นักวิ่งที่ดีควรวางแผนระยะยาวให้มีการพัฒนาไปถึงเป้าหมายอย่างต่อเนื่อง และมีการออกกำลังกายเสริมกล้ามเนื้อเพื่อป้องกันอาการบาดเจ็บอย่างสม่ำเสมอ

เขาเชื่อในประโยคที่ว่า “เปลี่ยนชีวิตด้วยการวิ่ง” เพราะสำหรับนักวิ่งสายสุขภาพ การวิ่งจะช่วยทำให้สุขภาพของคนเราดีขึ้น ยิ่งคนที่มีโรคประจำตัว หรือเจ็บป่วยเป็นระยะเวลานานๆ ถ้าออกกำลังกายสม่ำเสมอแล้วสุขภาพดีขึ้น จะรู้เลยว่าชีวิตตัวเองเปลี่ยนไป และมีความสุขกับชีวิตมากขึ้น รวมถึงยังได้พบเจอสังคมใหม่ๆ เป็นการเพิ่มจำนวนคนรู้จัก เพื่อนใหม่และสังคมใหม่ได้ดี

ตั้งเป้าหมาย ตั้งใจกับตัวเองว่าจะทำให้ได้ ค่อยๆ พัฒนาไปทีละขั้น แล้วจะสามารถพัฒนาการวิ่งได้อย่างต่อเนื่อง และกลายเป็นการออกกำลังกายที่ทำได้เป็นประจำในระยะยาว

เขากล่าวทิ้งท้าย